AKREDİTİF MEKTUBU

Akreditif; alıcının (amir/ithalatçı) talimatıyla bir bankanın (amir banka) belli bir tutar ve vade ile akreditif’te öngörülen şartlara uygun belgelerin ibrazı karşılığında, satıcıya (lehdar/ihracatçı) ödeme yapacağını taahhüt etmesidir. Kısaca akreditif, şartlı bir banka garantisidir. Uluslararası ticarette, vesikalı kredi, kredi mektubu, vesikalı kredi mektubu, ticari kredi mektubu gibi çeşitli deyimlerle anılan akreditif, mal bedellerinin ödenmesi konusunda geliştirilmiş özel bir finansman tekniğidir. Akreditif temel olarak dört taraflı bir işlemdir;
Amir (İthalat yapan): Akreditif açan taraf, yani alıcı taraf amir olarak adlandırılır. Satıcı ile yaptığı mal alım anlaşmasına uygun şartlarda akreditifi açmak için bankasına talimat verir.
Amir Banka: Alıcının başvurusu ile akreditifi işleme koyan bankadır. İhracatçının gerekli belgeleri eksiksiz teslim etmesi durumunda akreditif bedelini ithalatçı adına ödeme yükümlülüğü bulunan taraftır.
Lehtar (İhracatçı): Kendi adına akreditif açılan, yani satıcı konumundaki taraftır. Alıcı ile arasındaki sözleşme yükümlülüklerini yerine getirdiği ve gerekli belgeleri ibraz ettiği durumda kendisine banka aracılığı ile akreditif ödemesi yapılır.
Lehtar Bankası (Muhabir banka): Amir banka ihracatçı adına akreditif açıldığını ve bu akreditifin şartlarını lehtara muhabir banka aracılığı ile iletir, bu nedenle ihbar bankası olarak da adlandırılır. Muhabir bankanın yükümlülüğü yalnızca ihbarda bulunmaktır ve bir ödeme yükümlülüğü yoktur. Bu aşamada akreditifin ihbarı ve ibraz edilen belgelerin incelenmesi ve bazen de akreditifin teyidi gerekir. Bu üç işlem aynı banka tarafından yapılabileceği gibi farklı bankalar aracılığı ile de gerçekleştirilebilir.

Belli başlı Akreditif çeşitleri şunlardır: Gayrı kabili rücu akreditif, Kabili rücu akreditif, Teyit edilmiş akreditif (teyitli müeyyet),Teyit edilmemiş akreditif

Mektup,birbirinden ayrı yerlerde bulunan kişi veya kurumlar arasında özel veya resmî haberleşmeyi sağlayan yazı türüne denir. Başka bir tanımla uzakta bulunan herhangi dosta, arkadaşa gönderilen ya da kamu kuruluşları arasında haberleşmeyi sağlayan bir yazı türüdür. Mektuplarda dilek ve arzu bildiren duygu ve düşüncelere yer verilir.Mektuplar dört grupta sınıflandırılmaktadırlar bunlar;özel mektuplar,edebi mektuplar,resmi ve iş mektupları ve son olarak ise açık mektuplardır.

Akreditif mektubu, akreditifi açan bankanın akreditif açtığını bildiren, çoğunlukla bankanın muhabiri aracılığıyla bazen de doğrudan doğruya lehdara gönderilen mektuptur. Bankaların ve mali kurumların müşteri yararına ticari işlemlerle ilgili kredi hesabı açtırmak için şubelerine ya da muhabirlerine gönderdikleri yazıdır.Bir başka deyişle ; ithalatçının akreditif açılması için başvurduğu bankadan alıp ihracatçı tarafa yolladığı yazıdır.

KULLANIM YERLERİ

Türkiye akreditif yöntemi dış ticaret işlemlerinde kullanılmaktadır. İthalat yapacak olan firma kendi bankasına emir vererek yapacağı ithalatın karşılığını ihracatı yapan firmanın bankasına bir kredi mektubu ile mal ihracatının gerçekleşmesi ile gerekli ödemeyi yapacağını taahhüt eder. Bu taahhüt belgesine akreditif ya da kredi mektubu denir. Çoğu akreditif mektubu, Uluslararası Ticaret Odası tarafından ilan edilen kurallarla düzenlenir. Akreditif mektupları genellikle ithalat ve ihracat şirketleri tarafından özellikle büyük çaplı alımlarda kullanılıp teslimat yapılmadan önce mevduat ödenmesi gereksinimi alıcı tarafından reddedilir. Aynı zamanda izinli kamu tesislerinin inşa edilmesini sağlamak için arazi geliştirilmesinde de kullanılır. Akreditife konu olan taraflar, alıcının müşteri olduğu genellikle "lehtar" ya da "amir banka", bazen de "ihbar bankası" olarak adlandırılan ihracatçıdır. Hemen hemen bütün akreditif mektupları değiştirilemezdir.

Akreditif mektubunda belirtilecek özellikler şunlardır;

1. Amir Bankanın adı ve adresi. (Amir Banka genellikle ithalatçının kendi bankası olup, ithalatçının talimatı üzerine akreditifi açar.)

2. Akreditifle ilgili işlemleri içeren banka referans numarası

3. Akreditif vadesi

4. Akreditifi açtıran ithalatçının adı ve adres

5. İhracatçının (lehdar) adı ve adresi

6. Akreditifi ihbar eden bankanın adı ve adresi. Bu banka genellikle ihracatçının kendi bankasıdır.

7. Akreditifin tutarı ve döviz cinsi

8. Akreditifte belirtilen ödeme tekli

9. İhracatçının tam sipariş tutarının altında sevkiyat (kısmi sevkiyat) yapmasına izin verilip verilmediği

10. Malların bir araçtan diğerine aktarma yapılmasına izin verilip verilmediği

11. Malların nakliye firmasına teslim edildiği yer ve bunun için verilen en son tarih